www.geese.org - Nieuws

Nieuws

Beste ringaflezer(es),

Hieronder vindt u nieuwsberichten. Het laatste bericht staat bovenaan.

Nieuws 3 november 2014

Verzoek om witte halsbanden bij kolganzen zo snel mogelijk in te voeren

Brandgans met ringen W=N4 (voor uitleg zie tekst)

Brandganzen met wit-zwart (W.N.) kleurringen uit Arctisch Rusland

De afgelopen decennia zien we in de winter niet alleen steeds meer Brandganzen in Nederland, maar blijven deze ganzen ook steeds langer bij ons. Ganzen die broeden in Arctisch Rusland, blijven soms tot half Mei in Nederland, en ondernemen vanaf daar de trektocht naar het noorden bijna zonder tussenstops. Toch zijn er ook nog individuen die Nederland ruim een maand eerder verlaten, om gebruik te maken van pleisterplaatsen in het Baltische gebied voordat ze doorvliegen naar Rusland. Onbekend is wat de consequenties zijn van deze verschillende migratie strategieën, en of een bepaalde strategie zal leiden tot een bijvoorbeeld een eerdere aankomst in het Arctisch gebied, en wellicht verschillen in het broedsucces.

Om dit te onderzoeken is deze zomer een team van onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) en het Vogeltrekstation naar de broedgebieden van de Brandgans getrokken, naar de kolonie van Tobseda, Noord-West Rusland. In totaal zijn 80 vrouwelijke ganzen uitgerust met GPS-loggers (UvA-BiTS, zie www.uva-bits.nl) en lichtloggers, om zo hun trekroute en migratie strategie in kaart te brengen. Daarnaast is broedsucces van de ganzen gevolgd, vanaf het begin van de nestfase tot het bijna vlieg vlug worden van de juveniele vogels. Op deze manier kan de migratiestrategie gekoppeld worden aan broedsucces, en kan onderzocht worden hoe verschillen in migratiestrategie en overwinteringsgebied leiden tot een verschil in aantal grootgebrachte jongen.

De ‘zenderganzen’ en veel van hun kuikens en partners zijn te herkennen aan kleurringen, specifiek de combinatie wit-zwart. Op dit moment zijn de brandganzen onderweg naar Nederland, en het is belangrijk dat deze ganzen hier terug worden gezien. In de broedgebieden zijn het aantal volgende kuikens geteld van deze ganzen, maar de grootste uitdaging voor deze jonge ganzen is de najaarsmigratie. We willen graag weten hoeveel jongen deze trektocht hebben overleefd, en hiervoor hebben we uw hulp nodig voor het waarnemen van deze ganzen. De brandganzen hebben een witte ring aan de linker poot (afgekort als W.) en een zwarte ring (“noir”) aan de rechterpoot (N.). De ringen hebben enkele combinaties, met als mogelijkheden “enkele streep” (-), “dubbele streep” (=), “driedubbele streep” (E), 1-9 of A-Z. Voorbeelden van mogelijke combinaties zijn: W=NJ (wit dubbele streep, zwart J) of W5NE (wit 5, zwart driedubbele streep). Wanneer U een gans ziet met een kleurring, noteer dan 1) de W.N. kleurringcombinatie, 2) aantal volgende jonge vogels (en kleurringcombinaties indien aanwezig) en 3) aanwezigheid van partner (en kleurring combinatie indien aanwezig). Ook is het goed om te letten op de aanwezigheid van een GPS-logger op de rug of een lichtlogger op de witte kleurring (zie foto). De meeste ganzen zullen waarschijnlijk te vinden zijn in Friesland en Groningen, maar ze kunnen ook op andere plekken opduiken.

Poster over het aflezen van gekleurringde Brandganzen.

Meer informatie over de expeditie, verhalen en foto’s, staan op www.arcticbarnies.blogspot.com.

Vragen over dit project? Thomas Lameris, t.lameris@nioo.knaw.nl

Nieuws 8 oktober 2013

Verzoek om witte halsbanden bij kolganzen zo snel mogelijk in te voeren

Deze zomer (2013) zijn op Kolguyev in Rusland 70 jonge kolganzen en hun ouders uitgerust met witte halsbanden met drie cijfers erop. In deze halsbanden zitten GPS loggers om te bestuderen hoe ganzenfamilies trekken. De GPS gegevens moeten met een speciale ontvanger uitgelezen worden op een afstand van een paar honderd meter. Om de ganzen deze winter zo snel mogelijk te kunnen vinden, vragen we waarnemers om aflezingen van witte halsbanden zo snel mogelijk in te voeren via de website www.geese.org. Elke terugmelding wordt dan automatisch direct doorgegeven aan de betrokken onderzoeker Dr. Andrea Kölzsch (Max Planck Institut Radolfzell, Duitsland).

Nieuws 12 augustus 2013

Casarca

Casarca met halsband - foto Guido Keijl

In de jaren voor 2013 hebben velen zich afgevraagd wat de herkomst zou kunnen zijn van de ieder jaar grotere groep ruiende casarca’s op het westelijk deel van het Eemmeer. De laatste jaren liepen de aantallen hier op tot bijna 800 exemplaren. Ook in andere gebieden (IJsselmonding en Lauwersmeer) zijn toenemende aantallen aangetroffen. De herkomst van deze vogels is onbekend. Er is altijd vanuit gegaan dat het waarschijnlijk uit watervogelcollecties ontsnapte exemplaren en hun nakomelingen zouden zijn. De aantallen in het najaar zijn echter veel groter dan de Nederlandse broedpopulatie. Uit Duitsland is bekend dat het aantal broedparen daar wel sterk groeiende is.

Het is echter niet uitgesloten dat we in het Eemmeer te maken hebben met wilde vogels, wellicht afkomstig uit oostelijk Europa of nog verder. De Europese broedvogelpopulatie bevindt zich voornamelijk in de regio rond de Zwarte Zee, in het zuidoosten van Rusland en Transkaukasië. Indien de vogels (deels) afkomstig zijn van wilde populaties heeft dit consequenties voor de beschermingsstatus van deze soort. In bestaande Natura 2000-gebieden zouden hiervoor dan instandhoudingsdoelen kunnen worden ingesteld. Casarca’s staan op de Europese Rode Lijst als ’Vulnerable‘ en hebben een relatief kleine populatiegrootte.
Door vogels onder andere te voorzien van kleurringen (halsbanden) en vogels te zenderen kan onderzocht worden wat hun herkomst is. De daarvoor opgerichte Werkgroep Casarca Nederland heeft de handschoen opgepakt. Deze werkgroep bestaat uit Ruud van Beusekom, Sjoerd Dirksen, Ton Eggenhuizen, Dick Jonkers, Erik Kleyheeg en Frank Majoor

In juli 2013 zijn op het Eemmeer maximaal 827 casarca’s geteld. Daarvan hebben we er 49 gevangen. Alle gevangen vogels kregen (op een na) een halsband voorzien van een individeel verschillende inscriptie. Een klein aantal kreeg ook van een zender, een GPS-logger die via het GSM netwerk gegevens doorgeeft. Ook zijn in Limburg de jongen geringd van een lokaal broedpaar.
Er zal binnenkort een website komen, waarop de informatie die gaat binnenkomen van vogels met halsbanden en zenders wordt weergegeven, samen met andere informatie over casarca’s: www.werkgroepcasarca.nl. Ook op twitter geven we informatie: @WgCasarcaNL

Kontakt met de werkgroep is mogelijk via s.dirksen@xs4all.nl

Nieuws 16 augustus 2012

Succesvol broedjaar voor Kleine Rietganzen op Spitsbergen. Opnieuw Kleine Rietganzen geringd in Denemarken (maart) en Svalbard (augustus).

Kleine Rietgans WF 2 (witte pootring met F2), geboren in 2012.

In het voorjaar van 2012 werd zoals gewoonlijk weer een vangactie gepland bij het Vest Stadil Fjord in Denemarken. Helaas vielen de gevangen aantallen tegen (39 Kleine Rietganzen werden voorzien van witte halsbanden). Dit had mede te maken met de grote aantallen Brandganzen die hier tegenwoordig verblijven en waarvan de aantallen nog steeds toenemen. Een alternatieve vangplaats gaat gezocht worden, want het is de bedoeling de komende jaren enkele honderden vogels per jaar van halsbanden te voorzien.
Bovendien heeft afgelopen zomer een internationaal team onder leiding van Jesper Madsen op Spitsbergen Kleine Rietganzen gevangen en geringd. Begin augustus werden op een drietal plekken (Sassendalen, Skansen en Daudmannsodden) totaal 350 Kleine Rietganzen gevangen, waarvan de helft kuikens. De adulte vogels werden voorzien van een metalen ring en een witte halsband. De kuikens waren daarvoor nog te klein en kregen naast de malen ring een witte pootring. Op deze pootring staat een inscriptie die kan bestaan uit een letter-cijfer, letter-letter of cijfer-cijfer combinatie (van boven naar beneden af te lezen).

Fred Cottaar (fred.cottaar@tiscali.nl )

Nieuws 10 januari 2012

Ganzen- en zwanendag 28 januari 2012

De SOVON Ganzen en Zwanenwerkgroep en SOVON Vogelonderzoek Nederland organiseren op
zaterdag 28 januari 2012 een speciale themadag 'ganzen- en zwanen'. Iedereen die geïnteresseerd is
in deze soorten is van harte welkom; de toegang is gratis (alleen consumpties zijn voor eigen
rekening). Centraal staan tellingen van ganzen en zwanen, het aflezen van ringen en halsbanden en
resultaten van recent onderzoek of langjarige studies.

Plaats van handeling: Hotel Haarhuis, tegenover het NS Station in Arnhem (adres: Stationsplein 1).
Zaal open: 10:00, start programma 10:20.

Het programma is als PDF beschikbaar.

Nieuws 30 augustus 2011

Opnieuw Kleine rietganzen voorzien van halsbanden.

Kleine Rietgans P02 Op 29 maart 2011 zijn tijdens vangactiviteiten in Denemarken (Vest Stadil Fjord, Jutland) 172 Kleine Rietganzen en 146 Brandganzen gevangen met behulp van een kanonnet. Er werden 170 Kleine Rietganzen voorzien van een witte halsband (twee vogels waren reeds geringd en van halsbanden voorzien). Er zijn dit jaar wederom witte halsbanden gebruikt, beginnend met de code N, O en P. Voor de aflezers is het van belang te weten dat de codes van de N en P van onder naar boven afgelezen moet worden en die van de O van boven naar onderen. Tevens zijn 6 vogels ook van zenders voorzien. Met behulp van deze zenders hopen een goed overzicht te kunnen krijgen van de verplaatsingen binnen Noorwegen in verband met de door de ganzen in het voorjaar aangericht schade aan landbouwgewassen. Tevens zullen deze ganzen natuurlijk veel informatie gaan opleveren over hun voorjaarstrek, de broedperiode op Spitsbergen, van de najaarstrek en de verplaatsingen in het overwinteringsgebied. De ganzen zijn te volgen op: http://tracking-geese.blogspot.com/.

Nieuws 6 januari 2011

News about neck-banded Whooper Swans (Cygnus Cygnus), Wilde Zwaan, Singschwan, Sangsvaned

In 2003 ringing program of Whooper Swans started in Latvia. At this moment the number of collar-ringed birds is about 730. Most of these birds are caught as cygnets or breeders in breeding grounds or in moulting grounds. Most of the Whooper Swans in Latvia have been ringed in the western part of Latvia as 80% of Latvian breeding population is concentrated there.
In Latvia we have been using blue neck collars with codes: 1C00-1C99, 2C00-2C99, 3C00-3C99, 4C00-4C99, 6C00-6C99, 0E00-0E99, 1E00-1E99, 2E00-2E99, 3E00-3E99, 4E00-4E99, 5E00-5E99. Please submit such observations to www.geese.org

There are also other Whooper Swan ringing projects in Europe that do not (yet) cooperate with the website ww.geese.org (therefore you will not see ringing information of such birds through www.geese.org):

Blue neck collars with codes 7C00-7C99, 2H00-2H99, 3H00-3H99, 4H00-4H99 are used in Lithuania. Please send information about these birds directly to Julius Morkunas - juliusmorkunas@gmail.com

Yellow neck collars with codes 1R00-1R99, 3R00-3R99, 0T00-0T99 are used in Poland. Please send information about these birds directly to Maria Wieloch - mwieloch@miiz.waw.pl

Yellow neck collars with codes 2R00-2R99, 4R00-4R99, 5R00-5R99, 6R00-6R99, 7R00-7R99 are used in Germany. Please send information about these birds directly to Axel Degen – Axel.Degen@t-online.de

General information about other Whooper Swan colour ringing projects can also be found on: www.cr-birding.be

Dmitrijs Boiko

Nieuws 18 oktober 2010

Ringprogramma van Kleine Zwanen in Nederland

Sinds december 2005 loopt er weer een ringprogramma van Kleine Zwanen in Nederland. Een deel van de vogels krijgt gele halsbanden waarin GPS loggers zijn verwerkt (zie foto). Deze loggers slaan regelmatig de geografische posities van deze vogels op. Dit moet informatie opleveren over het habitatgebruik in de winter en hoe dat doorwerkt op hun prestaties tijdens de voorjaarstrek en in het broedseizoen. De opgeslagen gegevens kunnen met speciale ontvangstapparatuur tot op een afstand van een paar 100 m worden uitgelezen. Er wordt daarom met spanning uitgekeken naar terugmeldingen van de zwanen, zodat de onderzoekers ze kunnen opzoeken om de gegevens binnen te halen. De waarnemingen kunnen op de gewone wijze via www.geese.org worden doorgegeven.

Kleine Zwanen met GPS halsband (Foto Colin Butters)

Nieuws 16 oktober 2010

Ook in 2010 grote aantallen ganzen gekleurringd in Nederland

In de zomer van 2009 werden naar Nederlandse begrippen grote aantallen Grauwe Ganzen geringd (SOVON-Nieuws 2009-3). Er werden toen in totaal 1024 Grauwe Ganzen, 105 Canadese Ganzen, 24 Boerenganzen en 7 Indische Ganzen met een donkergroene halsband en/of met een donkergroene pootring gemerkt. In 2010 werden de ringactiviteiten voortgezet op een wat lager niveau dan in 2009, maar nog altijd hoog ten opzichte van voorgaande jaren. In totaal werden in 2010 653 Grauwe Ganzen, 104 Canadese Ganzen, 7 Boerenganzen en 2 Kolganzen van donkergroene halsband en/of donkergroene pootring gemerkt. Het ringen vond ook nu weer plaats in het kader van verschillende onderzoeksprojecten die tot doel hebben meer informatie te verzamelen over de in Nederland broedende ganzen. Er wordt in nauwe samenwerking gewerkt met Alterra, Bureau Waardenburg, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en in opdracht van o.a. het Faunafonds, het ministerie van LNV en Schiphol. Ook het al langer lopend onderzoek dat in 1990 werd opgestart door Maarten Loonen en is voortgezet door Berend Voslamber ging door. Deels is dit werk in vrije tijd (Ooijpolder, sinds 1997), deels vindt het plaats in opdracht van de provincies Limburg en Groningen.
In 2010 werd vooral in het westen van het land op meerdere plekken geringd (figuur 1). Bijzonder is dat er nu al in vier parken geringde Grauwe Ganzen rondlopen. Na het Sonsbeekpark in Arnhem (sinds 2008), het Westerpark in Zoetermeer (sinds 2009) werd nu ook in verschillende parken langs de Maasnielderbeek in Roermond en in het Zuiderpark in Zutphen geringd. Het verschijnen van broedende Grauwe Ganzen binnen de bebouwde kom is een relatief nieuw verschijnsel. In 2005 ten tijde van de inventarisaties voor het zomerganzen rapport ‘Grenzen aan de groei’ werden in slechts drie steden broedende Grauwe Ganzen geteld. Nu is het niet meer bij te houden. De groei is snel vooral omdat het aandeel jongen dat groot wordt vele malen groter is dan in het buitengebied (zie F. Havekes in Limosa 81 (2008): 139-147). Ook uit de MUS tellingen van SOVON komt duidelijk naar voren dat de soort in stedelijk gebied momenteel flink in de lift zit (SOVON-Nieuws 2010-1).

Opnieuw werden ruim 100 Canadese Ganzen met halsbanden geringd. De grootste aantallen werden opnieuw in Groningen geringd bij Haren en bij Overschild. De vorig seizoen geringde vogels leveren inmiddels veel waarnemingen op. Niet geheel verrassend is het feit dat een deel van de vogels rond de ringplek blijft, of naar Duitsland vertrekt. Er werden naast plaatselijke broedvogels met jongen namelijk vogels met Duitse ringen op de ringplek gezien. Wel verrassend is dat de vogels vooral ten zuiden van Groningen worden gezien. De terugmeldplekken liggen o.a. in Drenthe, rond Zwolle, bij Arkemheen, in Zeeuws-Vlaanderen. De tot nu verste werd in Zweden teruggemeld.

LET OP

Naast vogels met donkergroene halsbanden zijn er inmiddels ook een aantal met witte halsbanden (figuur 2). Dit zijn vogels die een GPS-logger in de halsband hebben. Zeg maar een soort TOMTOM systeem, waarmee de positie van de vogel om de andere dag tien keer wordt vastgelegd. Hiermee proberen we het gebiedsgebruik van individuen nog beter vast te leggen dan met behulp van de donkergroene halsbanden mogelijk is. Voordeel van het GPS-systeem is dat je de vogel soms maanden niet hoeft te zien en dan toch nog kunt achterhalen waar ie overal geweest is.
Voor aflezers is het goed te weten dat de inscriptie sterk verschilt van de ‘normale’ inscriptie op halsbanden (figuur 3). Bij alle witte halsbanden begint de code met een 3 met dwars daarop 2 cijfers die van kop naar lichaam gelezen moeten worden (zie ook figuur 2).

Verder zijn er inmiddels drie soorten donkergroene halsbanden in het veld aan te treffen. Daar zijn we zelf helemaal niet blij mee, maar het is helaas door problemen met de productie van het gebruikte materiaal niet anders. Omdat een deel soms als lichtgroen of zelfs als blauw wordt afgelezen leek het me goed om een voorbeeld te plaatsen van de kleuren die gebruikt worden (figuur 4).

Berend Voslamber


Figuur 1. Overzicht van ringplaatsen in Nederland. Hoe groter de stip hoe meer ganzen geringd. Op de rode plekken is (ook) in 2010 geringd.	Figuur 2. GPS-logger gans met witte halsband 332 (foto Elise Knecht).


Figuur 3. Voorbeeld van inscriptie op witte GPS-logger halsband.	Figuur 4. De drie verschillende kleuren donkergroene halsbanden die momenteel in het veld zijn aan te treffen. Het gaat om resp. RTH, LEE en FLZ. Handigste kenmerk van donkergroen is dat de inscriptie altijd wit is. Lichtgroene ringen, zoals die bijvoorbeeld bij Kolganzen worden gebruikt, hebben een zwarte inscriptie.

Nieuws 29 september 2010

Rotgans RHNH (links rood HHH; rechts zwart HHH) vlak voor het loslaten, Terschelling mei 2010. Foto: Gerard Muskens

Nu ook Rotganzen met zwarte ringen.

De eerste rotganzen zijn weer gesignaleerd in het Waddengebeid en Engeland.
In mei 2010 zijn op Terschelling rotganzen geringd met rode en zwarte pootringen.
Zwarte ringen zijn niet eerder gebruikt en worden aangegeven met de letter N.

Dus links rood HHH/ rechts zwart 111 dient ingevoerd te worden als RHN1.

Nieuws 7 september 2010

Binnenkort komen de eerste Kleine Rietganzen weer naar Nederland. Vanaf vandaag is er informatie op de site over het ringprogramma van de Kleine Rietgans. Ga daarvoor naar Informatie ganzensoort en kies Kleine Rietgans uit de lijst.

Nieuws 16 juni 2010

Grauwe Gans met witte halsband 3-27, in te voeren als "327 (witte halsband)" met logger

Sinds juni 2010 vliegen er 25 Grauwe ganzen in Nederland rond met witte halsbanden waarin GPS loggers zijn verwerkt. Op deze halsbanden staan zwarte inscripties (bijv. 3-27) en de halsbanden hebben uitstulpingen aan weerszijden waarin logger en batterijen zitten (zie foto). Middels de loggers hopen onderzoekers inzicht te krijgen in de landschappelijke factoren die het voorkomen van Grauwe ganzen bepalen. In de logger wordt regelmatig de positie van de gans opgeslagen. Deze opgeslagen gegevens zijn met speciale ontvangapparatuur tot op een afstand van c. 200 m uit te laden.

Er wordt daarom in spanning uitgekeken naar terugmeldingen van de ganzen, zodat deze ganzen door de onderzoekers opgezocht kunnen worden om deze gegevens te "downloaden". De waarnemingen kunnen op de gewone wijze via deze website www.geese.org worden doorgegeven.

Kerstnieuws 24 December 2009

Beste ganzenwaarne(e)m(st)er,

Even is het echt winter in Nederland met een dik pak sneeuw. De ganzen zullen daarom ongetwijfeld verrassende verspreidingspatronen te zien geven, die we dankzij uw aller medewerking in beeld kunnen brengen.
Ook worden er nog steeds ganzen geschoten: in Rusland en vele andere landen, en nu ook weer in toenemende mate in Nederland zelf. Om het effect van dit afschot op de overleving van de ganzenpopulaties te onderzoeken zijn uw waarnemingen ook van groot belang. Het is u ongetwijfeld opgevallen dat er de afgelopen zomer extra veel Grauwe Ganzen (en Canadese en Boerenganzen) met donkergroene halsbanden zijn gemerkt, die tot een enorme stroom van aflezingen hebben geleid.

Grauwe Gans met donkergroene halsband K07 in de sneeuw, foto Berend Voslamber

Bij het invoeren van de inscripties op halsbanden dient steeds eerst de apart staande letter of cijfer opgegeven te worden, gevolgd door de twee letters/cijfers die, dwars daarop (af te lezen van de kop van de gans naar zijn lichaam toe). Bij de pas geringde Kolganzen komt nu ook het cijfer 4 voor, dat gemakkelijk verward kan worden met de letter A. Probeer daar goed op te letten.

In januari zal het tijdschrift De Levende Natuur een speciaal ganzennummer uitbrengen met erg veel informatie over de in Nederland overwinterende, maar vooral ook over de in Nederland broedende ganzen. Dat speciale ganzennummer mag u als ganzenaflezer zeker niet missen.

Voor alle ganzenaflezers en -onderzoekers hebben we bovendien weer een speciale dag georganiseerd in Hotel Haarhuis te Arnhem, en wel op: zaterdag 30 Januari 2010. Het programma kunt u hier downloaden (hier link naar PDF plaatsen).
Wij hopen velen van u daar te zien. Ook op de SOVON-dag op 28 november 2009 in Nijmegen stonden we met een speciale stand die door veel aflezers bezocht werd.

Van 9-13 oktober 2009 werd ook op de conferentie van de Goose Specialist Group in Zuid-Zweden aandacht aan www.geese.org besteed, zie het verslag op www.geese.org/gsg .Op deze website van de Goose Specialist Group kunnen belangstellenden ook het hernieuwde Goose Bulletin downloaden met de meest recente Euraziatische ganzeninformatie.

Dmitrijs Boiko en Olga Pokrovskaya zijn ons internationale team komen versterken. Olga werkt op de Ringcentrale in Moskou en zal vooral zorgen dat de meldingen uit Rusland goed in onze database komen, en Dmitrijs (Dima) is coördinator voor de Wilde Zwaan. Veel Wilde Zwanen uit Letland overwinteren in Duitsland en worden door ons netwerk regelmatig afgelezen, maar ook in Nederland duikt zo nu en dan een Wilde Zwaan met blauwe halsband op.

Het afgelopen jaar is de website www.geese.org opnieuw verbeterd en uitgebreid. Enkele punten:

Familie- en andere groepsrelaties.

Vooral de mogelijkheid om relaties tussen gemerkte ganzen onderling vast te leggen, en of gemerkte ganzen al dan geen jongen bij zich hebben zijn sterk verbeterd. Er komt nog een uitvoerige toelichting hoe hier de gegevens in te voeren, maar in principe komt het er op neer, dat u eerst alle afzonderlijke ganzen in moet voeren, en daarna de relaties tussen de al ingevoerde ganzen kunt invoeren. Hierbij worden de codes bij ganzen voorafgegaan door een of twee letters die aangeven wat voor kleur de halsband had (NN = zwarte halsband; NG = donkergroene halsband; NL = lichtgroene halsband; NB = blauwe halsband; NW = witte halsband; NY = gele halsband; C = gekleurde pootringen; NR = rode halsband; etc.) U kunt dan aangeven of een bepaalde vogel gepaard is met een andere en welke jongen daarbij horen. Ziet u een aantal ganzen duidelijk bij elkaar lopen, zonder dat u vast kunt stellen wie de ouders en wie de jongen zijn dan kunt dat apart aangeven als groep.

Groepsgrootte.

Graag willen we ook graag weten hoe groot de groep ganzen was die u op halsbanden bekeken heeft. Omdat er bij het aflezen van gemerkte ganzen vaak meerdere soorten in een groep zitten, is ook hier een aanpassing gemaakt. Eerst kon alleen van dezelfde soort waar u gemerkte vogels van had gezien het aantal ingevoerd worden. Door nu bij groepsgrootte op het knopje <edit> te klikken, opent zich een apart tabelletje waarin u per soort kunt opgeven hoeveel ganzen er op de plaats waar u ganzen heeft afgelezen zaten. Het is nog wel steeds zo dat als u b.v. een groep riet- en kolganzen tezamen ziet en er zowel gemerkte rietganzen als gemerkte kolganzen in die groep zitten, dat u dan toch eerst voor de rietgans, en dan apart voor de kolgans de waarnemingen ingevoerd moeten worden.

Nieuwe soorten.

Er zijn ook veel nieuwe soorten bijgekomen, en ook heeft het Deense Kleine Rietgansproject van het NERI zich aangesloten bij www.geese.org, zodat ook Kleine Rietganzen met blauwe of witte halsbanden of alleen pootringen ingevoerd kunnen worden. Als invoermogelijkheid zal de Deense website http://pinkfoot.dmu.dk gesloten worden.
Uw oude waarnemingen, die u al via de Deense website heeft doorgegeven, hoeft u niet opnieuw door te geven. De Deense bestanden zullen in de loop van 2010 overgezet worden naar www.geese.org, zodat u in de rapporten alle waarnemingen van elke door u waargenomen Kleine Rietgans ook kunt zien, net zoals nu bij de andere soorten.
Wilde zwanen uit Letland zijn sinds kort ook van de partij. En ook Nijlganzen, Canadese Ganzen en zelfs Indische of Streepkopganzen.
Op dit moment beschikt onze database over ruim 1 miljoen aflezingen van ca. 50.000 gemerkte ganzen.

Andere websites.

Alle waarnemingen van deze nieuwe, en natuurlijk ook van alle oude, ganzen kunt u doorgeven via deze website. Via de website Goosetrack kunt u niet langer waarnemingen doorgeven. De websites www.goosetrack.nl en www.blessgans.de zijn van groot belang om u meer algemene informatie over het ganzenonderzoek te geven, en bewerkingen van de verzamelde gegevens. Waarnemingen van ganzen die met satellietzenders zijn uitgerust kunt u via www.blessgans.de volgen (kol- en rietgans), maar ook via de website van de Natuurkalender www.natuurkalender.nl
De site http://pinkfoot.dmu.dk zal net als goosetrack in de toekomst worden gebruikt voor zowel algemene als meer inhoudelijke informatie over het Kleine Rietganzen project. Pas in Januari 2010 zullen ook informatieve teksten over de Kleine Rietgans worden toegevoegd, maar de waarnemingen kunt u nu alvast invoeren. De ringgegevens van de gemerkte Kleine Rietganzen zijn al wel toegevoegd aan de database.

‘Ringgegevens nog niet bekend’

De toelichting over de verschillende types halsbanden en hoe de inscripties op te geven op de website zal aangepast worden. Ook de inmiddels verouderde beschrijving hoe gegevens ingevoerd en vooral achteraf weer verbeterd kunnen worden door de waarnemers zelf zal vernieuwd worden.
We gaan verder procedures ontwikkelen om controle op bepaalde foutmeldingen op te sporen, en zullen u zo nodig daarover nadere informatie over vragen. Dit gaat b.v. over ganzen die gezien zijn voordat ze geringd waren, of nadat ze al ergens dood zijn gemeld.
Naast de kaartjes met alle waarnemingen per individuele gans (waar we veel enthousiaste reacties op krijgen), is er ook een mogelijkheid zelf rapportages te genereren. Deze mogelijkheid vertoont helaas nog steeds de nodige haperingen, en ook dat gaan we in 2010 aanpakken.
Uiteindelijk willen Alterra, SOVON en het Vogeltrekstation ernaar streven binnen enkele jaren de database met alle gegevens van gemerkte ganzen onder te brengen bij het Vogeltrekstation, maar de rijdende trein mag ondertussen niet stoppen. We zijn nu in overleg met de Gegevensautoriteit Natuur om voor de continuïteit van de website www.geese.org een meer structurele financiële basis te creëren.

Sponsoring.

Al deze activiteiten kosten geld, en voor dergelijke lange-termijn projecten blijkt het steeds erg moeilijk te zijn om financiële steun te krijgen. Naast projectfinanciering is alle extra ondersteuning om dit succesvolle project “in de lucht” te houden welkom. Daarom willen we ook graag uw hulp inroepen. Mocht u personen of instanties kennen die een dergelijk lange-termijn project financieel willen steunen, aarzel dan niet hen te stimuleren een bedrag over te maken op RABObankrekening nr. 0367.0546.12 (IBAN-nummer NL83RABO0367054612) van Alterra, Wageningen o.v.v. “steun voor website individueel gemerkte ganzen.” of contact op te nemen via deze website.
Elk bedrag is welkom.

Tot slot wensen wij u prettige Kerstdagen en een heel goed 2010 met veel aflezingen.

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Elise Knecht, Helmut Kruckenberg, Jesper Madsen, Gerard Müskens, Leif Nilsson, Yke van Randen, Onno Roosenschoon, Berend Voslamber, Dmitrijs Boiko en Olga Pokrovskaya.

Kerstnieuws 22 December 2008

Beste ganzenwaarne(e)m(st)er,

Het is lange tijd stil geweest in de nieuwsrubriek, dus het wordt hoog tijd voor een nieuw bericht. Er is heel veel gebeurd. Tegelijkertijd realiseren we ons dat we nog een lange weg hebben te gaan voordat de website helemaal functioneert zoals wij dat graag zouden willen.
De waarnemingen blijven binnenstromen dank zij uw aller enthousiaste inzet bij het aflezen.

Op dit moment beschikt onze database over bijna 810.000 aflezingen van ruim 36.500 gemerkte ganzen. Bijgaande taartdiagrammen laten zien hoe deze aflezingen over de verschillende soorten zijn verdeeld:

De Grauwe gans wordt relatief het vaakst afgelezen met gemiddeld 58 aflezingen per geringde Grauwe gans met een groene halsband, en gemiddeld 30 aflezingen per geringde Grauwe gans met een blauwe halsband.
Het aantal verschillende waarne(e)m(st)ers is inmiddels toegenomen tot ca 1000 die in 2008 waarnemingen doorgaven. Het precieze aantal is volgens de database 1095, maar omdat nog enkele waarnemers onder meer dan één code voorkomen (gevolg van het samenvoegen van verschillende databases) is dat waarschijnlijk iets te hoog. Deze waarne(e)m(st)ers komen uit maar liefst 26 verschillende landen. Over de laatste 4 jaar bij elkaar ontvingen we waarnemingen van ruim 1600 verschillende waarne(e)m(st)ers. In de top-3 staan de volgende landen: 44 % van de waarnemers komt uit Nederland, 33 % uit Duitsland en 4 % uit België. Polen staat met 3 % van de waarnemers op de vierde plaats.
Er zijn dit jaar ook weer nieuwe ganzen geringd: In de Pyasina-delta in Noord-Siberië zijn weer Rot-ganzen en Kolganzen geringd. Op Kolguyev en de Kolokolkova baai, in het noorden van Europees Rusland zijn Kol-, Riet- en Brandganzen geringd, en in Nederland en Zweden zijn opnieuw ruiende Grauwe Ganzen, Brandganzen en Canadese ganzen geringd. In de herfst heeft de Nederlandse ganzenvanger Kees Polderdijk weer samen met Thomas Heinicke Riet- en Kolganzen gevangen in het oosten van Duitsland.

Vangst van ruiende rotganzen op 29 Juli 2008 op de Bakeneilanden in de Pyasina-delta, Noord-Siberië.

Branta bernicla nigricans (Zwarte Rotgans) (B9BN) die in de Pyasina –delta door ons werd geringd. Inmiddels is deze vogel op 6 December 2008 in Frankrijk waargenomen bij Ile de Ré

Op de foto is de rotgansvangst op de bakeneilanden tezien. Ook twee Zwarte Rotganzen en waarschijnlijke hybriden tussen Zwartbuik- en Zwarte Rotganzen zijn bij de ze vangst geringd. Het lijkt er op dat de Zwarte Rotganzen uit Oost-Siberië zich naar het westen toe uitbreiden en zich met de Zwartbuikrotganzen aan het vermengen zijn. Steeds vaker worden ook Zwarte Rotganzen hier in West-Europa gezien. Meer hierover is te vinden op het weblog in http://pooljaar.nl/siberie Hier is ook te zien hoe we in de Pyasina-delta de kolgans met zwarte halsband FSS als ruier terugvingen.

Kolgans FSS (zwarte halsband) werd op 2 februari 2008 bij Lith aan de Maas geringd, en op 27 juli als ruiende vogel door ons teruggevangen in de Pyasina-delta. Op 23 november 2008 dook FSS weer op in Duitsland.

Andere websites

Alle waarnemingen van deze nieuwe, en natuurlijk ook van alle oude, ganzen kunt u doorgeven via deze website. Via de website Goosetrack kunt u niet langer waarnemingen doorgeven. De websites Goosetrack, evenals www.blessgans.de zijn van groot belang om u meer algemene informatie over het ganzenonderzoek te geven, en bewerkingen van de verzamelde gegevens. Waarnemingen van ganzen die met satellietzenders zijn uitgerust kunt u via www.blessgans.de volgen (kol- en rietgans), maar ook via de website van de Natuurkalender http://www.natuurkalender.nl/toepassingen/ganzen/ganzentrek.asp , waar ook te zien hoe koud het is op elke plek waar een met satellietzender uitgeruste kolgans zich bevindt. Elke kolgans waarvan de zender het nu nog doet is met een sterretje gemarkeerd. Via www.goosetrack.nl kunt u de routes van Brandganzen met satellietzenders volgen op http://www.sovon.nl/default.asp?id=408 .
Hans Raaijmakers kwam met het voorstel om een discussieforum voor ring- en halsbandaflezers te organiseren, en dit idee zal verder door Henk van der Jeugd uitgewerkt worden op Goosetrack. Zo vullen de sites elkaar goed aan. De site www.geese.org beperkt zich tot het verwerken van de waarnemingen zelf.

Kleine Rietganzen

Sinds 19 december kunt u ook via de (blauwe en nu ook witte) halsbanden (en pootringen) invoeren van Kleine Rietganzen, die in Denemarken en op Spitsbergen zijn geringd. Jesper Madsen heeft ervoor gekozen zich ook bij www.geese.org aan te sluiten, om het voor alle ganzenwaarnemers gemakkelijker te maken. Bovendien kan nu de plaats waar Kleine Rietganzen worden waargenomen echt met de precieze coördinaten worden doorgegeven.
De site http://pinkfoot.dmu.dk zal net als goosetrack in de toekomst worden gebruikt voor zowel algemene als meer inhoudelijke informatie over het Kleine Rietganzen project. Uw oude waarnemingen, die u al via de Deense website heeft doorgegeven, hoeft u niet opnieuw door te geven. De Deense bestanden zullen in de loop van het volgende jaar overgezet worden naar www.geese.org, zodat u in de rapporten alle waarnemingen van elke door u waargenomen Kleine Rietgans ook kunt zien, net zoals nu bij de andere soorten. Pas in Januari 2009 zullen ook informatieve teksten over de Kleine Rietgans en ook de ringgegevens worden toegevoegd, maar de waarnemingen kunt u nu alvast invoeren.

Verspreiding ganzen

De verspreidingsgegevens worden met dit groeiende netwerk van waarnemers steeds completer. Enkele leuke voorbeelden:

Kolgans A50 (zwarte halsband) is op 29 december 1998 in de Eempolders geringd en in de jaren daarna in Polen, Oost-Duitsland, het stroomgebied van de Niederrhein en in Zw-Nederland en Vlaanderen gezien. Ook een keertje in ZW-Friesland. Een prachtige illustratie van de ruime actieradius die we bij veel Kolganzen zien.

Kolgans E22 (zwarte halsband) is op 9 december 1999 bij Engwierum door Gerard Müskens geringd, en blijkt ongelofelijk plaatstrouw te zijn, vrijwel steeds binnen het ganzenopvanggebied van de Gouzzekrite in Oost-Dongeradeel. Alleen in de herfst is deze gans ook enkele malen bij Rügen in Duitsland gezien tussen de kraanvogels.

Satellite Tracking Example 3 - Friesland

Als we even iets inzoomen, kunnen we nog beter zien dat deze zelfde gans (E22) werkelijk alle uithoeken van Oost-Dongeradeel heeft bezocht, met af en toe een uitstapje naar de Grote Wielen bij Leeuwarden.

Toendrarietgans 7U6 (gele halsband), geringd op 24 december 2002 bij Lith aan de Maas is in Polen, Duitsland en Nederland gezien, maar zelfs in Oost-Engeland in de winter 2004-2005. Zo leveren de gezamenlijke inspanningen van het netwerk van waarnemers verassende resulatetn op.

Waar gaan we nog aan werken?

Zoals u gemerkt zult hebben zijn niet van alle ganzen de ringgegevens bekend. ‘Ringgegevens niet bekend’ betekent niet dat u een fout heeft gemaakt bij het aflezen. Dat kan natuurlijk ook, maar het kan ook zijn dat de ringgegevens gewoon nog niet bij ons bekend zijn. We gaan proberen deze ontbrekende gegevens zo snel mogelijk te achterhalen. U kunt echter uw waarnemingen gewoon invoeren. Ook moeten we nog de nodige aanpassingen maken voor vogels die herringd zijn, omdat de oude ringen versleten waren. Zodat dus dezelfde vogel, a.h.w. met een ‘nieuw paspoort’ rondloopt.
We gaan ook procedures ontwikkelen om controle op bepaalde foutmeldingen op te sporen, en zullen u zo nodig daarover nadere informatie over vragen. Dit gaat b.v. over ganzen die gezien zijn voordat ze geringd waren, of nadat ze al ergens dood zijn gemeld.
Familie- en andere groepsrelaties.
Wanneer ganzen als paar, gezin of familiegroep bijeen lopen, kunt u dat nu al opgeven bij Relaties. Dit deel van de website willen we nog beter een duidelijker vorm gaan geven. Sommige waarnemers zien wel duidelijk dat een aantal ganzen ‘bij elkaar’ horen, maar niet precies wie dan de vader, de moeder of de jongen zijn. Het liefst ontvangen we natuurlijke deze nauwkeurige informatie, maar ook als alleen wordt aangegeven dat een aantal ganzen duidelijk bij elkaar hoort zouden we dat graag willen weten. Als nu een paartje twee of meer gemerkte jongen bij zich heeft, moet voor elke jong een nieuwe regel ingevoerd worden, waarbij steeds beide ouders herhaald moeten worden. Ook dat willen we gaan vereenvoudigen.
Naast de kaartjes met alle waarnemingen per individuele gans (waar we veel enthousiaste reacties op krijgen), is er ook een mogelijkheid zelf rapportages te genereren. Deze mogelijkheid vertoont helaas nog de nodige haperingen, en ook dat gaan we volgend jaar aanpakken.

Sponsoring

Al deze activiteiten kosten geld, en voor dergelijke lange-termijn projecten blijkt het steeds erg moeilijk te zijn om financiële steun te krijgen. Daarom willen we ook graag uw hulp inroepen. Mocht u personen of instanties kennen die een dergelijk lange-termijn project financieel willen steunen, aarzel dan niet hen te stimuleren een bedrag over te maken op

RABObankrekening nr. 0367.0546.12 (IBAN-nummer NL83RABO0367054612) van Alterra, Wageningen o.v.v. “steun voor website individueel gemerkte ganzen.”

Tot slot wensen wij u prettige Kerstdagen en een heel goed 2009 met veel aflezingen.

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Elise Knecht, Helmut Kruckenberg, Jesper Madsen, Gerard Müskens, Leif Nilsson, Yke van Randen, Onno Roosenschoon en Berend Voslamber.

Nieuws 8 April 2008

Beste waarnemers

Zoals u waarschijnlijk wel gezien heeft is dit een nieuwe versie van de ganzenwebsite. Hoewel de meeste wijzigingen in de onderliggende database zijn aangebracht zijn we er niet aan ontkomen enkele beperkte wijzigingen in de site aan te brengen. We hebben geprobeerd alles zo grondig mogelijk te testen maar mocht het zijn dat u iets vindt wat ons ontgaan is dan horen we dat graag via email.

Kerstnieuws 22 December 2007

Beste ganzenwaarne(e)m(st)er,

Ineens valt dan toch de vorst weer in. Ook rietganzen komen weer in grotere aantallen naar Nederland toe. De pas in Oost-Duitsland door Thomas Heinicke en Kees Polderdijk aangelegde halsbanden kunnen nu ook in Nederland opduiken.

Wat de verdere voortgang van de website betreft, kunnen we melden dat er veel is gebeurd, maar er nog veel meer te doen staat. Nieuw is de mogelijkheid om nu ook zelf rapporten (in pdf-formaat) te kunnen maken (zie onder Rapporten=>Levensloop). Iedere waarnemer kan dan zelf een begin en eindtijd opgeven en alle informatie over alle ganzen die hij/zij binnen dat tijdvak heeft gezien een overzicht krijgen en dat uitprinten. Bij deze overzichten staan ook de geregistreerde mede-waarneme(e)m(st)ers vermeld, en de eventuele partner of het aantal jongen dat bij die vogel is waargenomen. Wat deze relaties betreft, is onze database nog niet helemaal op orde, en het kan dus goed zijn dat u relaties heeft doorgegeven die (nog) niet in dit overzicht staan.

Yke van Randen en Berend Voslamber zijn druk bezig geweest om de 276.000 aflezingen van Grauwe Ganzen ook in te voeren. Daar bleken natuurlijk ook weer nieuwe waarnemers bij te zitten, die allemaal een unieke code moesten krijgen. Waarnemers die via goosetrack.nl Grauwe Ganzen hebben ingevoerd, kunnen nu via geese.org deze waarnemingen terugvinden. Echter nog niet het gehele bestand is overgezet. Dat zal begin januari plaatsvinden. Inloggen kan nog steeds via de goosetrack-site. De gegevens komen dan in dezelfde database als wanneer u via geese.org invoert. Er gaan dus nergens waarnemingen verloren. Via geese.org zijn nu alle in Scandinavië (Leif Nilsson-ganzen) en Nederland (Voslamber-ganzen) in te voeren. Deze waarnemingen hoeven dus niet meer per mail naar bijv. Leif Nilsson gestuurd te worden!

In ons huidige waarnemersbestand zitten nu 3790 unieke waarnemers en 3913 in totaal. Een aantal mensen zit er dubbel in, o.a. ook omdat, toen we overgingen op automatische registrering een aantal mensen zich opnieuw heeft aangemeld. Hierdoor hebben sommige mensen een tweede, of zelfs derde code gekregen. Daardoor kan ook het voorkomen dat u een deel van uw waarnemingen niet terugziet, omdat die onder een andere code zijn opgeslagen. We proberen zoveel mogelijk die bestanden van één en dezelfde waarnemer samen te voegen onder één code, maar dan moeten we wel zeker zijn dat het om dezelfde persoon gaat. Dat vergt wat tijd met zoveel enthousiaste waarnemers.

Gelukkig zijn de meeste waarnemers zeer begripvol en geduldig, en kan iedereen nu direct veel waarnemingen van zijn/haar vogels terugvinden. Soms staat er Ringgegevens niet bekend. Dit kan betekenen dat u een niet-bestaande code hebt afgelezen, maar ook dat die vogel wel degelijk bestaat, maar nog niet in ons bestand is opgenomen. Met een groot netwerk van vrijwillige ringers is het helaas niet altijd mogelijk deze gegevens tijdig in te voeren, maar ook hier wordt hard aan gewerkt.

Het opvragen van rapporten kan nu op drie verschillende manieren. Via Mijn ganzen=>waarnemingen kunt u bij elke waarneming klikken op <rapporten>, en dan verschijnt direct een kaartje met een lijst van alle waarnemingen van die gans in chronologische volgorde. Soms is een gans opnieuw geringd met een andere ringcombinatie, en inmiddels krijgt u dan via deze rapporten ook alle informatie van toen die gans a.h.w. nog een ander ‘paspoortnummer’ had.

U kunt zelf selecteren welke ganzen u wilt zien, of b.v. alleen ganzen die u heeft gezien op een bepaalde dag of maand (%-12-2006 is alle waarnemingen uit december 2006) of jaar (%2007 is alles uit 2007), op te geven en dan op de knop <zoek> te drukken.

Een tweede methode loopt via Rapporten=>Rapporten. Daar kunt u uit een lijst van al ‘uw’ ganzen een code kiezen en dan volgt een vergelijkbaar rapport. Bij deze waarnemingen wordt alleen de hoofdwaarnemer vermeld, ook al is opgeslagen wie de medewaarnemers waren.

Tot slot een nieuwe, derde methode, die u onder Rapporten=> Levensloop kunt vinden. Hier kunt u zoals hierboven al vermeld een pdf-rapport genereren en dit zelf uitprinten. Hierbij kunt u zelf een bepaalde kiezen. U krijgt dan alle waarnemingen van de vogels die u in die periode het gezien. Daarbij zitten dus ook waarnemingen van buiten het door u opgegeven tijdvak. De namen van de medewaarnemers staan hier weer wel bij.

Tot slot wensen wij u prettige Kerstdagen en een heel goed 2008 met veel aflezingen.

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Gerard Müskens, Yke van Randen, Ralph Smits, Onno Roosenschoon en Berend Voslamber

Nieuws van 18 oktober 2007

Beste ganzenwaarne(e)m(st)er,

Ze zijn er weer volop ! Op 28 augustus werd er al een geringde rotgans (LAB6) aan de baai van Riga in Letland gefotografeerd door Gvido Saulitis. Zijn foto’s zijn te zien op http://putni.nerealitate.lv/lvp/lvp_braber.htm#bkm-gs . Deze gans is in 2006 in Taimyr geringd, en dook vorige winter al op Terschelling op. Half september werden de eerste rotganzen in het Waddengebied gezien. Wim Tijsen zag de eerste vier rotganzen op Wieringen op 13 september. en ze doken kort daarna ook in Frankrijk op. Alain Kim meldde:

“Les premières Bernaches cravants sont arrivées en Charente-Maritime. Le 17 septembre 2007, j'ai observé 37 individus à La Pointe des Doux, Le Château d'Oléron.”

Maar de trek zette niet echt door. Op 4 oktober zag Ko Veldkamp er maar 7 bij Noordpolderzijl. Totdat plotseling op maandag 8 oktober duizenden rotganzen, vaak hoog vliegend door het Nederlandse Waddengebied trokken. Bij Rottumeroog (Ko Veldkamp) en ook tussen Griend en Den Helder (Bram Feij) werd deze massale doortrek gezien. Ook op 9 oktober was er nog veel trek. Op 12 oktober zag Wim Tijsen tussen 50 rotganzen op Wieringen twee families met elk 4 jongen. De afgelopen zomer waren er in Taimyr wel wat lemmingen, maar was er geen sprake van een echte lemmingpiek. Niet echt gunstig voor een topbroedjaar, maar op grond daarvan verwachten we zeker wat rotganzen met jongen. Jan Ellens bevestigt dit met een bericht van Terschelling:

‘Tussen 9 en 14 oktober zijn er op Terschelling zo'n 2000 rotganzen geland.
Gistermiddag (15 oktober) een groep van 193 kunnen tellen waarvan 43 juv = ong 22% juv. Opvallend is dat je grote families ziet 5, 4 en 3 jongen. Zag in de omgeving van het Amelandergat rond de 150 rotganzen, geen ringen. 4 kleurringen afgelezen polder.’

Voor de kolganzen geldt een ander verhaal: in tegenstelling tot de situatie op Kolguyev waar de kolganzen het dit jaar moeilijk hadden door een erg laat en koud voorjaar (zie www.blessgans.de), hebben er in Taimyr juist extra veel kolganzen gebroed, en leek hun broedsucces daar wel erg hoog te gaan worden volgens Gerard Müskens en Johan Thissen [link naar http://pooljaar.nl/siberie/ ]. In welke mate de Taimyr-kolganzen naar ons toe trekken, of naar de Zwarte Zee is nog niet duidelijk. De eerste kolganzen zijn inmiddels ook al weer in Nederland. Hun juichende hoge roep vermengt zich weer met het ruige geluid van grauwe ganzen. Er zijn al weer diverse halsbanden afgelezen in Nederland. Zo maar een greep uit de eerste meldingen: Op 6 oktober zag Fred Cottaar in Friesland lichtgroene halsbanden G65,J75 en J77 en de zwarte halsband XPA. Op 7 oktober meldde Gerrit Hiemstra de kolgans met lichtgroene halsband B42 bij Vinkeveen. Ko Veldkamp las op diezelfde dag bij de Eemshaven in Groningen zwart PHA af. Op 8 oktober zag Sieds Boersma in Friesland de zwarte halsbanden NUP,MAT en MJT. De expeditie van Helmut Kruckenberg en Aleksandr Kondratyev naar Kolguyev heeft de afgelopen zomer daar ook diverse nieuwe halsbanden aangelegd bij kol- en rietganzen. In Taimyr zijn dit jaar geen kolganzen gemerkt, Dat gaan we in 2008 weer proberen.

Als u af en toe de kolganzen met satellietzenders volgt op http://www.blessgans.de/?id=146 dan is goed te zien hoe de herfststrek verloopt. Van de 14 zenders die Gerard Müskens de afgelopen winter in Nederland heeft aangelegd, is via de website van Helmut Kruckenberg mooi te zien hoe het ze vergaat. Gerard heeft alle gezenderde ganzen vernoemd naar ganzenvangers en trouwe ganzenringers. De veertien zenders zijn niet allemaal meer in de lucht. Twee (Sander en Jan) hebben nooit van buiten Nederland een signaal doorgegeven. De zender van Sander heeft waarschijnlijk helemaal nooit gewerkt, en Jan gaf zijn laatste levensteken op 14 maart 2007 vlak onder Terschelling. Daarna zijn op de voorjaarstrek er weer een aantal uitgevallen. De meest waarschijnlijke oorzaak is dat de ganzen geschoten zijn. Douwe op 22 maart in Litouwen, Hent op 8 april in Polen, Fred op 17 april in Wit-Rusland , en Geert (20 mei Kanin-schiereiland) en Henk (22 mei benoorden Tver) in Rusland. De overgebleven zeven kolganzen zijn allemaal levend de zomer doorgekomen en nu weer op de terugweg. Vier zaten eerst op Kolguyev, wat nog eens extra onderstreept hoe belangrijk dit eiland voor kolganzen is (zie ook www.blessgans.de ). Het meest oostelijk is Ale getrokken. Hij heeft geruid in de Pyasina-delta.
Op dit ogenblik zijn de laatste posities op de website als volgt: op kop Kees (13 oktober) en Trinus beiden op 13 oktober in Oost-Duitsland. Het is een grappig toeval dat onze ganzenvanger Kees Polderdijk nu ook in diezelfde buurt samen met Thomas Heinicke kol- en rietganzen aan het vangen is. Vlak bij de naar hem vernoemde kolgans.

Op de foto is te zien hoe Kees Polderdijk met zijn ganzenvanginstallatie en levende lokganzen op de aanhangkar naar Duitsland vertrok.

Als derde vloog kolgans Folkert op 10 oktober boven de Oostzee van Litouwen naar Zweden, maar een gecorrigeerd signaal van hem, geeft aan dat hij op 15 oktober toch weer in Litouwen, tegen de grens met Kaliningrad aan, zit. Niki kruiste op 30 september de Pechora-rivier, en dook op 14 oktober op in Letland. De overige ganzen zitten nog in Noord-Rusland: Jacob op 11 oktober in de Pechora-delta, Ale zat op 10 oktober nog in Noord-Rusland en Wus op 4 oktober eveneens. Heel spannend om te volgen. Wegens de traagheid van googlemaps is het verstandig maar één gans tegelijk aan te klikken.

De grauwe gans. In Nederland zijn in 2007 op vijf plekken (Schildmeer, De Deelen, Axelse Kreek, Grave en Ooijpolder) in totaal 110 grauwe ganzen van kleurringen en/of halsbanden voorzien. Opmerkelijk is het verschil in trekpatronen tussen de populaties. Die uit het zuiden van het land zijn meer stand- en zwerfvogels, terwijl de noordelijke op trek gaan. Dit hoeft niet altijd in zuidwaartse richting te gaan zoals de vogels van het Schildmeer laten zien. Deze zitten buiten de broedtijd voor een groot deel in Denemarken. Niet-broedende vogels lijken daar zelfs voor langere tijd te blijven en hebben deze zomer de oversteek naar Zweden en Noorwegen gemaakt. We zijn benieuwd of deze individuen ooit nog terugkomen in het broedgebied in de omgeving van het Schildmeer.

Er wordt momenteel hard gewerkt om de Grauwe Ganzen databases van Leif Nilsson en Berend Voslamber zo om te werken dat ze aan geese.org geplakt kunnen worden. Hierbij worden direct een aantal foutcontroles uitgevoerd. We hopen begin november 2007 zo ver te zijn dat alle gegevens via één website te benaderen zijn. De website Goosetrack [link naar goosetrack] blijft dan wel bestaan, maar zal meer een informatieverstrekkende website blijven. Tevens zal de mogelijkheid blijven bestaan om via goosetrack de invoersite te benaderen. Als alles draait in geese.org zullen de waarnemers die via goosetrack gegevens hebben ingevoerd worden benaderd en uitleg krijgen over de veranderingen. Het uiteindelijke doel van het samengaan van geese.org en goosetrack is om één site te maken waar alle ganzenringen in één systeem kunnen worden ingevoerd.

Ook brandganzen zijn nu massaal in Nederland gearriveerd. In het weekend van 13/14 okotber werden er ruim 30.000 in het Lauwersmeergebied geteld. Ook in het Duitse Sleeswijk-Holstein werden in het weekend van 13 en 14 oktober vele tienduizenden vogels gezien. Nieuwe groepen ganzen kwamen continu invallen vanaf grote hoogte.
Zaterdagnacht (13 oktober) hoorde Fred Cottaar boven Makkum ook de hele nacht kol- en brandganzen overkomen.
Deze massale influx zal vooral Russische broedvogels betreffen. De vogels uit het Oostzee gebied waren al wat langer bij ons, en vele tientallen ringen van vogels uit deze populatie zijn alweer gemeld. Het wachten is nu op de eerste Russische ringen...

Wij wensen alle ganzenringaflezers een heel goed seizoen toe.

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Gerard Müskens, Yke van Randen, Ralph Smits, Onno Roosenschoon en Berend Voslamber

Nieuws van 14 augustus 2007.

Beste ganzenwaarne(e)m(st)er,

Het nieuwe ganzenseizoen staat voor de deur. Deze zomer is er veel gebeurd. De website is grondig aangepast en we gaan bovendien fuseren met goosetrack, zodat er één loket is om waarnemingen van gemerkte ganzen in te voeren.
De kaart waarop u kunt aangeven waar u uw ganzen hebt afgelezen, is ook uitgebreid met een extra mogelijkheid. U kunt nu, als u de coördinaten of het Amersfoort-vak weet, die waardes opgeven. En dan de computer zelf naar die plek te laten zoeken. Dit is vooral gemakkelijk voor mensen die met een GPS precies hebben vastgelegd waar ze waren. Vervolgens kunt u op de kaart (na inzoomen) het pijltje precies verslepen naar de plek waar u de gans echt hebt gezien. Dan deze plaats bevestigen, en hij ligt vast.

Ook kunt u waarnemingen van Grauwe Ganzen nu opgeven. Berend Voslamber is degene die alle Grauwe ganswaarnemingen zal coördineren, en alle oude waarnemingen van de Scandinavische Grauwe Ganzen (Leif Nilsson) en alle overige Grauwe ganzenbestanden zullen in de loop van de herfst ook aan de database worden toegevoegd.
Met <Online help> (zie rechts van de kantlijn) kunt u tijdens het toevoegen van nieuwe waarnemingen nog even kijken hoe het allemaal ook weer werkt.

Uw oude waarnemingen kunt u opvragen via Mijn ganzen, en mocht u daar fouten in ontdekken, dan kunt u die ook zelf verbeteren met <edit> (helemaal rechts op de regel).
Daar vindt u ook <rapporten> waarmee u een kaartje met alle andere waarenmingen van diezelfde gans kunt genereren.
Kijk bij problemen eerst onder FAQ (frequent asked questions, vaak gestelde vragen), komt u er dan nog niet uit, aarzel dan niet een mailtje te sturen naar de website-beheerders.

Veel succes het komende seizoen,

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Gerard Müskens, Yke van Randen, Ralph Smits, Onno Roosenschoon en Berend Voslamber

Nieuws van 23 Februari 2007

Beste ring- en halsbandaflezers en –aflezeressen,

Het is al weer twee maanden geleden sinds het laatste nieuwsbericht. Dat betekent zeker geen stilstand. Er is heel wat gebeurd in de tussentijd. De internationale bijeenkomst van alle ganzenspecialisten In Xanten was een groot succes (zie www.geese.org/gsg). Het gezamenlijke kolganzenproject van Helmut Kruckenberg en Alterra kwam op velerlei momenten aan de orde. Grappig was ook te horen dat het aantal waarnemingen van Dwergganzen sterk is toegenomen. Dit dank zij uw aller speurwerk naar halsbanden waardoor de kolgansgroepen veel intensiever afgespeurd worden met telescopen. Ook werden zeer interessante verhalen over de veranderende trekstrategie van Brandganzen gepresenteerd: Veel langer blijven ze in Nederland hangen, om dan (eigenlijk net als Rotganzen) het Oostzeegebied over te slaan en in een keer door te trekken naar de Witte Zee. Dat betekent weer langer afleesplezier voor u.

Inmiddels is het in Nederland al bijna lente. Koolmezen en vinken zingen, de eerste kieviten buitelen al voorzichtig baltsend door de lucht, maar er zijn hier nog wel veel Kolganzen. Die lijken ook duidelijk onrustiger. Binnen de groepen worden de onderlinge afstanden tussen de ganzen groter, er vinden ook meer felle charges tussen rivaliserende ganzen plaats: de lente is aangebroken. Even verder naar het oosten is het echter nog bar koud: In Duitsland, Denemarken en Zuid-Zweden woeden nu sneeuwstormen, in de Baltische staten en Rusland heerst zelfs extreme koude. Ver kunnen de Kolganzen dus nog niet gaan.

Rotganzen zullen binnenkort uit Frankrijk en Engeland ook weer naar het Waddengebied komen.

Deze winter zijn er opnieuw Kolganzen in Nederland met satellietzenders uitgerust. Veertien mannetjes geven nu ook hun posities via de satellieten door. Dit is een welkome aanvulling op alle door u verzamelde waarnemingen. Op de website blessgans.de is weer precies te zien waar de Kolganzen met zenders bevinden. (Zie http://www.blessgans.de/?id=146).

Het overleg om de websites goosetrack en geese.org te fuseren tot één website is gaande. De intentie is uitgesproken om tot één website te komen, en we hebben goede hoop tot een bevredigende oplossing te komen, zodat ganzenwaarnemers hun waarnemingen voortaan via één kanaal al hun aflezingen in kunnen voeren.

Er zijn ook veel nieuwe aanpassingen aan de website gemaakt door Yke. Waarnemers kunnen nu ook hun eigen waarnemingen selecteren en dan via een excel-bestand downloaden, zodat ze zelf allerlei andere bewerkingen daar mee kunnen doen. Er zijn ook veel nieuwe ganzen geringd de afgelopen winter, en die zullen zo spoedig mogelijk (na grondige controle) ingevoerd worden, zodat u niet meer de storende mededeling krijgt dat de ringgegevens niet bekend zijn, terwijl de gans die u heeft afgelezen toch echt bestaat. Een enkele waarnemer reageert geïrriteerd op dergelijke achterstanden, maar gelukkig tonen ook veel waarnemers begrip voor het vele werk dat ons team (vaak in onze vrije uren) moet verzetten. Gelukkig is dit team nu uitgebreid met Nicole Feige uit Oldenburg, zodat de vele vragen van Duitse waarnemers ook sneller beantwoord zullen kunnen worden.

Een andere verbetering is ook dat waarnemers die samen met anderen waarnemingen invoeren nu een lijstje van mede-waarnemers kunnen aanmaken (met FIND kunt u snel een naam opzoeken uit ons grote bestand van ruim 3000 namen) en die dan toevoegen aan uw persoonlijk groep van medewaarnemers. Deze lijstjes zijn gevuld met een aantal medewaarnemers die volgens de door ons samengevoegde oude bestanden samen met u waarnemingen hebben verricht. Deze oude bestanden waren niet altijd feilloos, zodat er soms namen in uw lijstje terecht zijn gekomen van mensen waarmee u nog nooit samen naar ganzen hebt gekeken. Als dat zo is, wilt u dan even doorgeven aan goose.alterra@wur.nl welke namen uit uw lijstje verwijderd moeten worden. Vanwege technische redenen, kunt u nu wel namen toevoegen, maar niet verwijderen uit dat lijstje.

Ook wordt er een nieuwe pagina “Waarnemers in actie” toegevoegd waar we een selectie van de vele digitale foto’s van gemerkte ganzen, vangacties en de waarnemers zelf op gaan plaatsen.

Ook werken we aan een pagina FAQ (Frequent Asked Questions), waarin veel technische problemen worden behandeld, waar internetgebruikers van onze site tegen aan lopen. De steeds verdergaande beveiliging leidt er toe dat mensen afhankelijk van de browser die ze gebruiken steeds nadrukkelijker moeten aangeven dat ze www.geese.org tot hun vertrouwde sites rekenen en dat ze pop-ups toestaan (deblokkeren).

Tot slot wensen we u allen nog veel afleesplezier in het nu snel komende voorjaar toe!

Bart Ebbinge, Nicole Feige, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Gerard Müskens, Yke van Randen, Ralph Smits en Onno Roosenschoon.

Nieuws van 22 December 2006

Beste ring- en halsbandaflezers en –aflezeressen,

Ons streven om rond de Kerstdagen de jaarrapportages rond te krijgen gaat ons helaas niet lukken. Teveel tegenvallers of gewoon een te optimistische planning. Gelukkig zijn er wel veel verbeteringen in de website doorgevoerd, zodat u gewoon uw waarnemingen kunt blijven invoeren. Op dinsdag 19 december hebben we in Wageningen uitvoerig overlegd over de voortgang van onze drietalige website. Op de bijeenkomst van de Goose Specialist Group van Wetlands International in Xanten van 26-31 januari 2007 (zie www.geese.org/gsg ) willen we onze website in drie talen (Engels, Nederlands en Duits) officieel bekend maken. De vele opmerkingen die we van u hebben gekregen ter verbetering zullen dan verwerkt zijn.

Er zijn tot nu toe 11.513 verschillende Kolganzen met een halsband gemerkt, 5.603 Brandganzen en 4.618 Rotganzen met pootringen geringd. In onze database zitten nu 75.781 Kolgansaflezingen, 163.655 Brandgansaflezingen en 177.694 aflezingen van Rotganzen.

In de Friese vrieskou leest Hans Raaijmakers zijn kolganshalsbanden af

Het invoergedeelte is nu sterk vereenvoudigd. Het is nu alleen nog mogelijk via de kaart de plaats van waarnemingen aan te klikken. Het rechtstreeks intypen van coördinaten is dus niet mogelijk. Hierbij worden helaas te vaak fouten gemaakt, zodat b.v. per ongeluk kolganzen midden in de Noordzee worden gerapporteerd, terwijl ze op de Workumerwaard waren afgelezen. Daarom dus alleen nog via de kaart. Wel blijft de kaart nu bij het invoeren van een volgende waarneming ‘staan’ op de laatst ingevoerde plek. Automatisch worden nu land en provincie gegenereerd, zodat u bij de plaatsaanduiding alleen een korte omschrijving (met vooral de naam van het dichtstbijzijnde dorp o.i.d.) hoeft op te geven. Een handige tip is om eerst even een plek aan te klikken, dan centreert de kaart zich automatisch rondom deze aangeklikte plek, en kunt u vervolgens nauwkeuriger inzoomen en de precieze plaats aanklikken. Ook kan nu het type voedselgebied (habitat) opgegeven worden.

Gebiedscodes die we vroeger gebruikten zijn nu alleen nog te gebruiken voor waarnemingen in Vlaanderen, waar Eckhart Kuijken en Christine Verscheure heel gedetailleerd al hun waarnemers hebben geïnstrueerd deze codes te gebruiken. Die codes kunnen dan later tot coördinaten worden omgewerkt.

De Edit (verbeter) pagina wordt volgend jaar nog grondig aangepakt, en blijft tot in januari nog even onveranderd. Hier kunt u wel nog steeds verbeteringen aanbrengen. Alle aflezingen van kolganzen van vorig seizoen die Helmut Kruckenberg nog op de oude wijze had ingevoerd zijn inmiddels ook toegevoegd, maar daar blijken ook nog de nodige fouten in te zitten. Ziet u bij het doorlopen van uw eigen waarnemingen fouten, dan verzoeken wij u deze zelf via het huidige verbeterscherm te verbeteren. Zo krijgen we door een gezamenlijke inspanning van alle waarne(e)m(st)ers een steeds betere set gegevens voor wetenschappelijk onderzoek naar de verspreiding en overleving van ganzen. Daar is het deze website om te doen. We hebben bewust steeds low-profile gewerkt, omdat we vooral de grote groep regelmatige waarne(e)m(st)ers willen betrekken bij dit project. Ruim 3000 waarnemers zijn nu in onze database opgenomen.

U zult ongetwijfeld gemerkt hebben dat SOVON onlangs een aparte website Goosetrack in de lucht heeft gebracht, die deels dezelfde mogelijkheden biedt als deze website, waar SOVON overigens ook aan deelneemt. Het is moeilijk uit te leggen waarom dit is gebeurd, maar SOVON is nu intern aan het overleggen in hoeverre we kunnen komen tot een website waar centraal alle ganzenwaarnemingen ingevoerd kunnen worden.
In januari worden ook alle oude rietgansgegevens in de centrale database ingevoerd. Er zijn helaas enkele rietganzen als kolgans in onze database geregistreerd, maar omdat de halsbandcodes van kol- en rietgans gelukkig allemaal verschillend zijn, kunnen we dit gemakkelijk centraal herstellen. Ook dat zal pas in januari gebeuren, dus als u nu een door u als rietgans doorgegeven waarnemingen nu nog als kolgans in uw overzicht vindt, dan kunt u er van uitgaan dat dit eind januari automatisch gecorrigeerd zal worden. Inmiddels worden er al weer volop kolganzen en ook rietganzen gevangen en geringd door onze ganzenvangers, en zult u daarom ook nog halsbanden af kunnen lezen waarvan de ringgegevens nog niet bekend zijn, omdat ze pas net zijn geringd.


Op 5 augustus 2006 hebben we in Taimyr rotganzen geringd, twee ervan, een paartje werden in december gefotografeerd door Els Marijs in Zeeland: mannetje LVB9 met zijn vrouwtje LHB4.

Vandaag hebben we de laatste 14 nieuw geregistreerde waarnemers hun persoonlijke code en wachtwoord toegemaild.
Lees vooral ook de Uitleg waarin allerlei handige tips en aanwijzingen staan.

Tot slot wensen wij u allen prettige Kerstdagen en een heel Goed Nieuwjaar en veel succes bij uw verdere aflezingen dit seizoen!
Bart Ebbinge, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Yke van Randen, Ralph Smits en Onno Roosenschoon.

Nieuws van 23 november 2006

Het blijft nog enigszins vallen en opstaan, maar het systeem gaat steeds beter werken. We werken nog aan een procedure, die aan de waarnemers meldt welke waarnemingen van niet-kloppende ringkombinaties er zijn doorgegeven. Dan krijgt u een lijstje met waarnemingen van b.v. ganzen die op het moment van aflezen nog niet waren geringd, of toen al dood waren. Of van ganzen die helemaal niet bestaan. In uw zakboekje kunt u dan hopelijk nagaan of er sprake is van verschrijvingen, of eventuele andere fouten. U kunt de betreffende waarneming dan via Waarnemingen (onder Mijn Ganzen) opvragen, en via de Edit (verbeter) mogelijkheid kunt u dan zelf verbetringen aanbrengen. Ook de jaarlijkse rapportages willen we rond de Kerstdagen rondsturen en/of via de website bekend maken.

Lees vooral ook de Uitleg waarin allerlei handige tips en aanwijzingen staan.

Voorkom dubbelregistraties. Veel mensen registrereren zich nu, terwijl ze al in ons systeem zaten. Dat leidt er toe dat uw waarnemingen dan onder verschillende codes ingevoerd worden, en het voor u moeilijker wordt om al uw waarnemingen via rapporten terug te vinden. Voor ons is het niet altijd goed na te gaan of een bepaalde waarnemer/ster dezelfde is (zeker als b.v. iemand een veel voorkomende naam als de Vries of Smits heeft). Als u zich al eens eerder heeft geregistreerd, maar uw code of wachtwoord vergeten bent, stuur dan een vraag naar de beheerder (Goose.alterra@wur.nl), en registreer u niet nogmaals.

Sessie verlopen. Enkele enthousiaste invoerders van waarnemingen zijn vastgelopen bij het invoeren van veel waarnemingen op de melding dat hun tijd verstreken was. Hoe kan dat ? Om het systeem niet te overbelasten krijgt iedereen maximaal 30 minuten verbindingstijd, en na die 30 minuten wordt die verbinding automatisch verbroken. Tenzij je binnen die 30 minuten de database gegevens hebt laten opslaan, dan wordt die tijd weer verlengd. De hele tijd dat je alleen ringen zit in te typen, maar niets vastlegt, merkt de hoodcomputer niet dat je wat doet. Dus als je daarmee erg lang bezig bent, is het verstandig af en toe wat op te slaan, want dan wordt de verbindingstijd automatisch weer verlengd. Als je ringen nog wilt toevoegen, omdat je nog niet alle ringen van een en dezelfde plaats en datum hebt kunnen invoeren, kan je die het beste toevoegen via het oproepen van een al ingevoerde ring op diezelfde plaats en datum (op te zoeken onder Mijn Ganzen Waarnemingen), dan op Verbeter/Edit te drukken. Daarna hoef je daarna alleen onderaan op de knop waarnemingen toevoegen te drukken, en dus niet nogmaals plaats en datum op te geven. Deze mogelijkheid kan je ook gebruiken om een eventueel vergeten ring/halsband alsnog toe te voegen.

Ons ondersteunende website-team heeft inmiddels uitbreiding ondergaan en Ralph Smits komt ons versterken en zal elke vrijdag helpen achterstallige waarnemingen in te voeren en uw vragen te beantwoorden.

Onze kolgans Adri is inmiddels ( op 9 november) in Polen aangekomen na zijn spectaculaire reis. Wellicht zit Adri nu alweer in Nederland, maar zijn er batterijproblemen en zijn er een paar zonnige dagen nodig zodat het zonnepaneeltje op de zender de batterij van Adri weer kan opladen.

Veel plezier bij uw verdere aflezingen dit seizoen!

Bart Ebbinge, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Yke van Randen, Ralph Smits en Onno Roosenschoon.

Nieuws van 2 oktober 2006

Na een lange tijd van stilte, gaan we deze herfst er weer volop tegen aan. De eerste rotganzen en kolganzen zijn al weer terug na een slecht (voor de rotganzen) en mogelijk matig (voor de kolganzen) broedseizoen. Ook brandganzen zijn natuurlijk nog en weer volop aanwezig. En de eerste rietganzen met nieuwe halsbanden zullen zich binnenkort ook laten zien.. Er kan dus weer afgelezen worden. Yke heeft de mogelijkheid om kaarten van google-maps te benutten, ingebouwd in onze website. Nu kunnen ook waarnemingen buiten Nederland direct ingevoerd worden.

Een Engelse testversie gaat deze week ook in de lucht. In november willen we deze Engelse versie draaiend hebben.

Als u de spectaculaire reis van de met satellietzender uitgeruste Kolgans ?Adri? via de website van Helmut Kruckenberg http://www.blessgans.de/index.php?id=tracking_adri hebt gevolgd (en nog steeds volgt), heeft u al kennis gemaakt met de indrukwekkende kaarten van google-maps. Zowel met satellietbeelden als met een gewone wegenkaart als achtergrond kan men precies aangeven waar een gemerkte gans is waargenomen. De soms wat lastige kaart van Nederland die we tot nu toe gebruikten, is vanaf nu vervangen door google-maps. Ook kunt u uw rapportages nu bekijken via googel-maps, en door in- en uit te zoomen precies controleren of de waarnemingen, die u hebt doorgegeven ook echt op de juiste plaats terecht zijn gekomen. Zo niet, dan graag verbeteren via het edit-scherm. Wat Adri betreft, die heeft nadat hij van de Maas, waar hij zijn rugzakje met zender bij Lith heeft omgekregen, is vertrokken, een voor velen verrassende route gevolgd. In eerste instantie via Noord-Polen, net als de twee andere Kolganzen met satellietzenders, maar daarna is hij eerst naar de Oekraiene gevlogen, terwijl de beide anderen (Bouke en Harry) via de Baltische staten naar NW-Rusland vlogen. Uiteindelijk trok ook Adri naar NW-Rusland, werd daar niet (zoals Bouke en Harry) al in het voorjaar geschoten. Hij overleefde de Russische voorjaarsjacht en trok langs de Russische Noordkust zelfs tot in Siberië, waar hij op het Yamal-schiereiland van 10 tot 24 juni verbleef. Waarschijnlijk heeft hij daar geprobeerd te broeden, en is die broedpoging mislukt. Vervolgens trok hij verder oostwaarts om te gaan ruien. Veel niet-broedvogels vertonen een dergelijke ruitrek, en op 6 juli passeerde Adri op nog geen 25 km afstand het basiskamp van de expeditie van Alterra in de Pyasina-delta. Helmut stuurde ons nog een mailtje om Adri aan te kondigen. Juist in die week trokken er erg veel Kolganzen over ons kamp naar het oosten. Omdat elk jaar enkele honderdduizenden kolganzen in de Pyasina-delta ruien, dachten wij eerst dat Adri dat ook wel zou gaan doen. Maar nee, hij trok nog ruim 500 km oostwaarts, zodat hij vanaf Lith aan de Maas ruim 6000 km had gevlogen om uiteindelijk zijn slagpennen te gaan ruien vlakbij het Taimyr-meer in het uiterste oosten van het Taimyr-schiereiland. Dat ligt bijna recht ten noorden van Thailand. Nu is hij weer op de terugweg, en heeft een tijdje gepleisterd net ten westen van de brede monding van de Ob. Op 26 september is hij van daar weer verder getrokken, en koerst nu ten oosten van de Oeral langs in zuidelijke richting. Als hij deze koers aanhoudt, komt hij in Kazakstan terecht, waar al vaker in Nederland geringde Kolganzen in de herfst zijn teruggemeld.

Voor halsband- en ringaflezers is het natuurlijk veel leuker om zelf de ringen af te lezen, en daarom zal het u verheugen dat er weer veel nieuwe ringen zijn aangelegd in Rusland. Van de 130 halsbanden die we in 2005 hebben aangelegd bij ruiende Kolganzen in de Pyasina-delta is een derde in Nederland en Duitsland teruggezien. In de zomer van 2006 hebben we van de 470 gevangen Kolganzen er 220 met nieuwe halsbanden (zowel lichtgroen als zwarte) gemerkt. Ook op het eiland Kolguyev heeft Helmut deze zomer in een gebied waar erg veel Kolganzen gebroed hebben 19 nieuwe halsbanden aangelegd. In de Pyasina-delta hebben we bovendien van de ruim 1000 gevangen Rotganzen 350 van nieuwe kleurringen voorzien. Wij hopen in de loop van deze herfst verdere invoerachterstanden weg te werken en ook aan alle waarnemers een jaaroverzicht te sturen.

Wij wensen u allen een goed seizoen.

Bart Ebbinge, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Yke van Randen en Onno Roosenschoon.

Nieuws van 31 maart

De eerste boerenzwaluwen zijn nu gezien en de kolganzen zijn aan de wegtrek uit Nederland begonnen. Dat laatste is schitterend te volgen via de website van Helmut Kruckenberg aan de hand van de 5 kolganzen die de afgelopen winter in Nederland van satellietzenders zijn voorzien. Kijkt u maar op: http://www.blessgans.de/?id=146 Op Wieringen heeft Alterra op 17 maart j.l. nieuwe pootringen bij rotganzen aangelegd. De gevangen rotganzen, evenals alle andere tot nu toe door ons gevangen kol- riet- en brandganzen, bleken gelukkig allemaal vrij van het griepvirus (type H5), zoals analyses op de Erasmus Universiteit in Rotterdam aantoonden. De mogelijkheid om gegevens te verbeteren en eventuele dubbele waarnemingen te verwijderen is nu ook operationeel. Een handleiding is te vinden via het menu links van de kantlijn. Opmerkingen om het invoersysteem verder te verbeteren zijn nog steeds welkom op: Goose.alterra@wur.nl

Bart Ebbinge, Henk van der Jeugd, Thomas Heinicke, Helmut Kruckenberg, Dennis Lammertsma, Yke van Randen en Onno Roosenschoon.